pluskiewicz.blogspot.com

 Gorący temat ostatnich dni to wymóg podpisywania przez pracowników Uczelni "UMOWY O ZAKAZIE KONKURENCJI".  W tym dokumencie każdy pracownik zobowiązuje iż nie będzie pracował w innych polskich uczelniach. Jest także możliwość ubiegania się o zgodę na dodatkowe zatrudnienie niemniej nie wiadomo czy taką zgodę wyrazi pracodawca. Wg posiadanej wiedzy podobne dokumenty przedstawiono do podpisu pracownikom w innych uczelniach zatem jest to inicjatywa ogólnopolska. Idea jest czytelna, pracodawca chce chronić interes uczelni ale są pewne wątpliwości: czy można żądać lojalności pracowników gdy płace w polskich uczelniach są na tak niskim poziomie? Dziś od jednego z pracowników uczelni usłyszałem określenie "Ustawa kagańcowa". Dla wielu pracowników naszej uczelni, głównie nie będących lekarzami, taki zakaz uderzy w ich realne dochody. Stąd warto postawić pytanie: czy to żądanie jest na pewno "fair" wobec pracowników?   

 

Warto na początku roku akademickiego chwilę zatrzymać się i zastanowić się jak aktualnie wyglądają polskie uczelnie. Od lat słyszymy od polityków jak ważna jest nauka i szkolnictwo w ogóle ale świat jaki widzimy wokół jest zupełnie inny. Ocena z poziomu ministerialnego stołka diametralnie odbiega od odczuć pracowników szkół wyższych. Oczywiście trudno wrzucać wszystkie rodzaje uczelni do jednego worka, stąd zajmę się tekście tylko uczelniami medycznymi. Skupię się na kryteriach awansu zawodowego. Obszarem, który odgrywa wiodącą rolę jest nauka. Trzeba publikować, prowadzić granty. To nie jest łatwe, konkurencja w przypadku artykułów jest ogromna, stajemy do rywalizacji z autorami z całego świata. Ale i tak ten obszar wydaje się być bardziej sprawiedliwy niż aplikowanie o granty. O patologiach tego systemu pisałem wielokrotnie, dziś chciałbym się skupić na innym zagadnieniu.

Niezbędnym warunkiem sukcesu jest posiadanie dorobku naukowego. Wiem doskonale jak trudno go uzyskać, od pomysłu na badanie do finalnego efektu czyli akceptacji publikacji trzeba lat. Wielu lat pracy, dziesiątków a czasem setek godzin pracy, od przygotowania projektu aż po przygotowywanie manuskryptu. Nie tylko pomysły się liczą, w cenie jest pracowitość, systematyczność i konsekwencja. A przy wysyłaniu do redakcji przydaje się cierpliwość bo rzadko udaje się uzyskać akceptację przy pierwszym podejściu. Szczypta szczęścia też jest potrzebna, w końcu recenzentowi z przysłowiowego drugiego końcu świata musi nasza praca się spodobać! Kluczowe pytanie: jak zdobyć znaczący dorobek naukowy? Odpowiedź wydaje się prosta i oczywista ale wcale sukces nie musi być pochodną pracy i talentu. Obserwuję coraz powszechniejsze praktyki nie mające nic wspólnego z wcześniej opisaną ścieżką. Liczy się spryt, liczy się cwaniactwo, w cenie są coraz bardziej wyrafinowane kombinacje. Tworzą się grupy wsparcia zwane „spółdzielniami”, np. w grupie 10 osób każda przygotowuje jedną pracę a pozostałe osoby są dopisywane. W ten prosty sposób można w relatywnie krótkim czasie zdobyć 10 publikacji. Co gorsza, takie praktyki są stosowane już wśród studentów, demoralizacja idzie od góry. Jest cały szereg metod by wzbogacić dorobek naukowy bez faktycznego wkładu własnego intelektu. Pomysłowość ludzka nie zna granic, ale to patologiczna wersja cech intelektu. To wyraz kryzysu etycznego świata uniwersyteckiego, staliśmy się miejscem „wyścigu szczurów” podobnie jak wielkie korporacje biznesowe. Ocena pracownika opiera się na analizie danych statystycznych. Brak rozmów z kandydatami na różne stanowiska umożliwiają kariery osób w istocie bez przygotowania i bez zasad. To musi się odbić na jakości całego świata uniwersyteckiego, zresztą już dziś widzimy patologiczne zjawiska wokół siebie. Czy jest możliwe odwrócenie tego trendu? Z pewnością tak, ale to wymaga systemowych, odejścia od podejścia biurokratycznego na rzecz oceny rozmów z kandydatami. Konieczne jest także karanie oszustów, jeśli kombinator pozostaje bez kary to jest jasne zachęta dla jego naśladowców. I tak powoli (a może wcale nie tak powoli) upada etos akademicki i staczają się polskie uczelnie...Jak wcześniej wspomniałem skupiam się na ocenie procesu tworzenia dorobku naukowego ale przecież praca naukowa nie jest oderwana od innych obszarów działania uczelni. Jeśli dopuścimy do demoralizacji i naruszania zasad etyki w jednej sferze to automatycznie podkopujemy fundamenty szeroko rozumianego etosu akademickiego. Życie nie zna próżni, jeśli cwaniactwo i kombinacje się sprawdzają, jako skuteczna ścieżka kariery to dlaczego w innych punktach zasady etyki i zwykłej przyzwoitości miałyby być górą? Upadają wartości, znikają autorytety, wizja kariery i kryjącej się za nią „mamony” przesłania wszystko a znany nam świat uniwersytetu, wyjątkowego miejsca na ziemi znika na naszych oczach...

 Odbyłem dziś rozmowę ze znajomym profesorem z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Osiągnął w tym roku wiek emerytalny i zakończył pracę w uczelni. Na moje pytanie czy nie jest mu żal odchodzić z pracy usłyszałem, że nie, towarzyszy mu raczej uczucie ulgi. To jest zdumiewające zjawisko, dawniej pracę w uczelni traktowano jako coś godnego, zaszczyt, wręcz honor i wyróżnienie. Dziś jest zupełnie inaczej, gdzieś "wyparowały" dawne walory pracy akademickiej. Wydaje mi się, iż to jest zjawisko powszechne, a przynależność pracowników uczelni do elity intelektualnej to echa minionej epoki. Czasem trudno jest pojąć meandry ewoluowania społecznych zmian, niemniej jedno uznaję za pewnik: to znak regresu znaczenia uniwersytetu i nauki w ogóle. To objaw zmniejszania roli wiedzy i wartości intelektualnych z życia społecznego, wręcz ich rugowanie. Prymat dzierżą cwaniactwo, spryt, siła, "kasa" i wszechogarniająca głupota...   

16-ego maja opublikowałem dotyczący nieprawidłowości systemu recenzowania publikacji a w bieżącym poście opisuję jak niekompetentni recenzenci negatywnie wpływają na możliwości rozwoju zawodowego.
W każdej recenzji kluczowa kwestia to autentyczna wiedza recenzenta w obszarze nauki, w którym znajduje się wniosek. Kluczowa jest zawsze jakość wniosku mierzona jego wartością merytoryczną. Drugim warunkiem jest sumienność i uczciwość recenzenta, który musi uważnie i skrupulatnie zapoznać się z wnioskiem o finansowanie. To wymaga czasu, inaczej nie da się solidnie wykonać tego zadania.
Przedstawiam poniżej fragment recenzji wniosku o finansowanie. W moim głębokim przekonaniu to przykład rażącej niekompetencji recenzenta co rzutuje na możliwości rozwoju młodego naukowca.
Najpierw odniosę się kluczowej kwestii – pierwszy fragment recenzji na czerwono. Podstawowym celem projektu było opracowanie modelu zdolnego do oceny ryzyka złamań u pacjentów z cukrzycą typu 2. Nie ma takiego narzędzia diagnostycznego opracowanego dla tej grupy osób. Autor recenzji mija się z prawdą i podważa sens wniosku. Zajmuję się osteoporozą od 33 lat, a problem oceny ryzyka złamań jest od lat najważniejszym w moich własnych badaniach. Opracowałem oryginalny algorytm do oceny ryzyka złamań nazwany POL-RISK (www.ryzyko-zlaman. pl). W Polsce mamy 3 miliony pacjentów z cukrzycą i algorytm dedykowany tej grupie pilnie potrzebny, z czego najwyraźniej autor recenzji nie zdaje sobie sprawy.
I druga uwaga, wyróżniona na zielono i czerwono. Niby recenzent chwali wnioskodawcę za dobry dorobek uzyskany w krótkim czasie ale wskazuje na brak współpracy międzynarodowej. A niby skąd taki naukowiec ma mieć taką współpracę na tym etapie rozwoju? To argument chybiony i nieuczciwy.
Konkludując, opisuję działania niekompetentnego i nieuczciwego recenzenta, który pozbawia szans na finansowanie wartościowego projektu naukowego.

Link do pobrania (PDF)

Fragment wspomnień udostępniony na zasadzie prawa cytatu (art. 29 ustawy Prawo autorskie i prawa pokrewne).

Niedawno odbyłem dwie rozmowy z moimi dobrymi znajomymi. Obie dotyczyły wyborów prezydenckich a moi rozmówcy byli zwolennikami innego kandydata niż ja. Ale rozmowy przebiegały zupełnie inaczej; gdy żadne moje argumenty, nawet te najbardziej logiczne i merytorycznie uzasadnione nie znalazły zrozumienia u pierwszego rozmówcy to usłyszałem: Wojtku, a przecież byłeś moim przyjacielem...Inaczej przebiegała rozmowa z drugim znajomym, co prawda nikt nikogo nie przekonał ale różnica stanowisk nie spowodowała przeniesienia sporu na poziom emocji wykraczający poza przyjęte zwyczajowo normy. Poruszam ten temat także w kontekście życia uniwersyteckiego. Dialog, rozmowa, szukanie optymalnych dróg rozwoju są kluczowe w pracy szkoły wyższej. Mamy różne punkty widzenia wynikające z wcześniejszych doświadczeń życiowych, cech charakteru i wielu innych przyczyn. Każdy z nas wchodząc w jakieś działania zastaje aktualny stan rzeczy i oczywiste jest, że w jakimś sensie kontynuujemy dzieło poprzedników starając się wnieść nowe wartości, nowe możliwości i zdobycze nauki. Zacząłem od polityki i na niej zakończę. Obserwując kampanię wyborczą można by odnieść wrażenie, że toczy się walka na śmierć i życie. Nasz przeciwnik polityczny to śmiertelny wróg, zagrożenie dla całego kraju. Taka retoryka uderza w podstawy funkcjonowania Polski, podział na „my” i „oni” nie wróży nam nic dobrego. Ale to nie krasnoludki doprowadziły do takiej polaryzacji społeczeństwa, to „dzieło” tzw. PO-PiS-u. Obie formacje polityczne wywodzące się z dawnej opozycji demokratycznej w 2005 po wyborach parlamentarnych miały w zgodzie dokończyć reformy ustrojowe. Ale małość ludzka wzięła górę i dawne przymierze przeistoczyło się w bezwzględną walkę polityczną trwającą dwie dekady! Takie działania prowadzą donikąd, nie ma zwycięzców, wszyscy są przegrani. Nie budowanie barykad a dialog i kompromis są podstawą rozwoju społecznego.

Pełna zgoda, związki mają inne zadania niż wspierać jakiekolwiek opcje polityczne. Niestety nie mam wiedzy dotyczącej podwyżek.

Szanowni Państwo, Członkowie Wspólnoty Uczelni, Uprzejmie informuję, że w dniu dzisiejszym tj. 28.05.2025 r. Senat Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach podjął uchwałę negatywnie opiniującą powołanie międzyuczelnianego zespołu mającego za zadanie określenie potencjału konsolidacyjnego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach i Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Jednocześnie nadmieniam, że Rada Uczelni, Rada Dziedziny Naukowej, Senacka Komisja ds. Rozwoju Uniwersytetu i Kadry Uczelni również wyraziły podobne stanowisko w sprawie, co znalazło odzwierciedlenie w podjętych uchwałach.

Protest w sprawie zniszczenia polskich symboli narodowych na Cmentarzu Ofiar Zbrodni Katyńskiej w Miednoje Opublikowano: 21 maj 2025 Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Rzeczypospolitej Polskiej oraz Federacja Rodzin Katyńskich stanowczo protestują przeciwko usunięciu polskich symboli narodowych z Cmentarza Wojennego w Miednoje, na którym spoczywają ofiary Zbrodni Katyńskiej. W tych dniach dotarła do nas wiadomość, że na podstawie postanowienia Prokuratury w okręgu Twerskim w Rosji z dnia 16 maja 2025 zostały z terenu Polskiego Cmentarza Wojennego w Miednoje usunięte wizerunki polskich odznaczeń: Orderu Virtuti Militari oraz Krzyża Kampanii Wrześniowej 1939 roku. Postanowienie to miało zostać wykonane dnia 19 maja 2025. W treści postanowienia Prokuratury Twerskiej zostały przywołane przepisy prawa „O obiektach dziedzictwa narodowego (pomnikach historii i kultury)” oraz „O upamiętnieniu zwycięstwa narodu sowieckiego w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej lat 1941–1945”. Upamiętnienia, stanowiące integralną część Polskiego Cmentarza Wojennego w Miednoje, miały rzekomo naruszyć wymienione przepisy, co stało się podstawą do wydania postanowienia. Zarówno treść postanowienia Prokuratury Twerskiej, jak i sam akt zniszczenia polskich krzyży są usiłowaniem zaprzeczenia odpowiedzialności za sprawstwo Zbrodni Katyńskiej. Jednoznaczną odpowiedzialność za nią ponosi najwyższe kierownictwo ówczesnego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Usunięcie odznaczeń doprowadziło do naruszenia świętości miejsca wiecznego spoczynku i bezprecedensowego naruszenia godności Ofiar Zbrodni Katyńskiej, pochowanych na Polskim Cmentarzu Wojennym w Miednoje i przysporzyło cierpienia ich bliskim. Wzywamy władze Federacji Rosyjskiej do natychmiastowego przywrócenia symboli Orderu Virtuti Militari oraz Krzyża Kampanii Wrześniowej 1939 roku na Polskim Cmentarzu Wojennym w Miednoje. Rosja już dawno uznała odpowiedzialność za Zbrodnię Katyńską. Przypominamy bezsporne fakty: 13 kwietnia 1990 roku agencja TASS w komunikacie oficjalnym, zatwierdzonym przez uchwałę Biura Politycznego KC KPZR, stwierdziła: „Strona radziecka, wyrażając ubolewanie w związku z tragedią katyńską, oświadcza, że jest ona jedną z ciężkich zbrodni stalinizmu”. Na podstawie dokumentów, przekazanych przez prezydenta Związku Radzieckiego Michaiła Gorbaczowa prezydentowi RP Wojciechowi Jaruzelskiemu (1990) oraz przez prezydenta Federacji Rosyjskiej Borisa Jelcyna prezydentowi RP Lechowi Wałęsie (1992) ustalono, że 5 marca 1940 roku na podstawie tajnej uchwały Biura Politycznego KC WKP(b) rozstrzelano co najmniej 21 768 polskich jeńców wojennych. Było to Zbrodnia Katyńska, nazwana od jednego z miejsc mordu. Wśród Ofiar tej stalinowskiej zbrodni znalazło się 6314 jeńców wojennych, od jesieni 1939 przetrzymywanych w obozie specjalnym NKWD w Ostaszkowie, między 4 kwietnia a 16 maja 1940 roku wywiezionych do Kalinina (obecnie Twer), i zamordowanych w tamtejszej siedzibie Obwodowego Zarządu NKWD. Ciała pogrzebano we wspólnych mogiłach w lesie obok wsi Miednoje w obwodzie twerskim. 22 lutego 1994 podpisano umowę między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o grobach i miejscach pamięci ofiar wojen i represji (Dz.U. 1994, nr 112, poz. 543), na podstawie której rozpoczęto prace przy budowie Polskiego Cmentarza Wojennego w Miednoje. Decyzje i formalne pozwolenie na budowę po odpowiednich uzgodnieniach obu stron wydano 1 czerwca 1999. Nekropolia została otwarta 2 września 2000. 26 listopada 2010 roku rosyjska Duma Państwowa podjęła uchwałę potępiającą zbrodnię katyńską. Kształt Polskiego Cmentarza Wojennego w Miednoje nie był dotąd nigdy kwestionowany. Integralną częścią nekropolii są przedstawienia Orderu Virtuti Militari oraz Krzyża Kampanii Wrześniowej 1939 roku. W umowie z 22 lutego 1994 między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o grobach i miejscach pamięci ofiar wojen i represji, w artykule 3 punkt 4 czytamy: „Strony zobowiązują się do natychmiastowego wzajemnego informowania się o wszystkich przypadkach wandalizmu wobec miejsc pamięci i spoczynku oraz podejmowania niezwłocznych działań w celu przywrócenia tym miejscom należytego porządku, ukarania sprawców zgodnie z ustawodawstwem swojego państwa i zapobiegania podobnym aktom w przyszłości”. Lech Parell, Szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Izabella Sariusz-Skąpska, Prezes Federacji Rodzin Katyńskich

Odkąd pamiętam w naszej uczelni byli profesorowie, którzy byli autentycznymi autorytetami, osobami powszechnie szanowanymi, ludźmi, których głos miał duże znaczenie. Ta wyjątkowa pozycja przysługiwała nielicznym członkom społeczności akademickiej. Wymienię kilku profesorow, którzy w mojej opinii zasłużyli na miano autorytetu: Prof. Prof. Kornel Gibiński, Zbigniew Górka, Zbigniew Herman, Władysław Nasiłowski, Stanisław Szyszko czy Witold Zahorski. To byli wybitni ludzie nie tylko z powodu dorobku naukowego, ich pozycja wiązała się z innymi przymiotami ludzkimi, kulturą, sposobem zachowania się i umiejętnością zajmowania stanowiska szczególnie w ważnych momentach historii uczelni a także stosunkiem do studentów. Tacy ludzie są niezwykle ważni dla każdej społeczności a w uniwersytecie ich znaczenie jest nie do przecenienia. Głos zabrany przez taką osobę w ważnych chwilach może zmienić bieg spraw w szkole wyższej. Taką rolę odgrywają liderzy także życiu społecznym czy politycznym. W październiku 1980 roku gdy połączone Rady Wydziałów Lekarskich z Zabrza i Katowic zebrały się by zażądać dymisji od ówczesnego Rektora Profesora J.J. Jonka jako pierwszy głos zabrał Profesor Górka a Profesora Hermana wybrano w tajnym, demokratycznym głosowaniu nowym rektorem. Poruszam te kwestie by zestawić dawne realia i czas bieżący. Czy mamy w naszym gronie osoby o podobnej pozycji jak wymienieni profesorowie? A czasy z pewnością stawiają ogromne wyzwania, świat polskiej nauki i medycyny jest w mojej opinii na ostrym zakręcie. Głos autortetów jest niezmiernie ważny. Dziś jednak pojęcie "autorytet" zostało zdezawuowane. Proszę zaglądnąć do wszechwładnego Internetu, w tym także na strony internetowe polskich uczelni, iluż mamy wokół "autorytetów"! Kiedyś pozycję budowało się mozolnie przez długie lata, dziś górą są często ludzie umiejący tworzyć są pozycję na bazie fajerwerków, działań pozorowanych, na błyszczeniu w sieci. Biada nam, tak rozumiane przywództwo "intelektualne" to droga donikąd, widać to aż nadto wyraźnie a misja uniwersytetu sprowadza się głównie do roli szkoły zawodowej...

W dzisiejszej dobie praca naukowa to w znacznej mierze wyścig o uznanie recenzentów. Bez ich anonimowej, przychylnej opinii nie można uzyskać grantu na finansowanie badań naukowych. A same badania naukowe są wtedy coś warte, gdy zostaną opublikowane w dobrym piśmie naukowy by dotrzeć do odbiorców naszej pracy. Tu także sukces jest uwarunkowany oceną zewnętrznych recenzentów.

Jak widać bez akceptacji naszych działań ani rusz. Pytanie czy na pewno zawsze anonimowa recenzja obiektywnie ocenia naszą pracę. Tak z pewnością nie jest w każdym przypadku co może być pochodną braku odpowiedniej wiedzy i rzetelności recenzenta, ale może być także wyrazem niestosownej złośliwości. Ileż to razy w mojej pracy naukowej otrzymywałem recenzje pozbawione sensu merytorycznego! A mam w dorobku 137 prac opublikowanych w pismach z tzw. Listy Filadelfijskiej. Trudno mi precyzyjnie policzyć, ale z pewnością średnia liczba recenzji na jedną publikację oscyluje wokół 3-4, bo tyle było redakcji, do których wysłałem pracę. Zwykle są dwie recenzje, rzadko jedna lub trzy. Oznacza to, iż łącznie trafiło do mnie w przybliżeniu od 822 do 1096 recenzji!

Ważna jest cierpliwość, wiara we własne siły i oczywiście jakość naszej pracy. Nieraz udaje się szybko opublikować pracę o umiarkowanej wartości a świetna publikacja krąży od redakcji do redakcji. Mój osobisty rekord do 15 podejść do kolejnych redakcji. Sądzę, że element szczęścia odgrywa pewną rolę choć im jakość wysyłanych prac jest wyższa tym ten czynnik ma mniejsze znaczenie. Pamiętam pewną publikację, która najpierw trafiła do pisma Ultrasound in Medicine and Biology, została odrzucona, ale merytoryczne uwagi pozwoliły na jej znaczącą poprawę. I tak się powtórzyło jeszcze 3x, różne redakcje odrzucały publikację, ale wskazywały na jej słabe punkty i pomagały na dokonanie odpowiednich korekt. Aż finalnie praca trafiła ponownie do Ultrasound in Medicine and Biology i została przyjęta do druku. Ale to była de facto inna publikacja niż jej pierwsza wersja, nawet tytuł został zmieniony. To optymistyczny przykład pozytywnego wkładu recenzentów, niespotkany zbyt często.

Inny pozytywny przykład to praca, która została zrecenzowana, ale autor recenzji miał bardzo wiele uwag a sama recenzja liczyła 5 lub 6 stron! Korekta pracy wymagała ogromnej pracy, ale efekt był pozytywny. IF tego pisma nie jest wysoki, ale sama publikacja najwyraźniej została doceniona przez jej odbiorców, bo liczba cytowań wynosi 249 czyli jest to ważna pozycja mego dorobku jako tzw. Highly Cited Paper (Panoramic-based mandibular indices in relation to mandibular bone mineral density and skeletal status assessed by dual energy X-ray absorptiometry and quantitative ultrasound. B. Drozdzowska, W. Pluskiewicz, B. Tarnawska Dentomaxillofacial Radiology, Volume 31, Issue 6, 1 November 2002, Pages 361–367.)

Nieco inna sytuacja dotyczy grantów, gdyż konkursy są rozpisywane cyklicznie co 6 lub 12 miesięcy i niepowodzenie znacząco wpływa na nasze możliwości badawcze. Tu niekompetentne recenzje godzą we wnioskodawców bardzo mocno. Ten temat omówię szerzej osobno.

Tu stawiam pytanie:

co można zrobić by system anonimowej oceny zapewniał jak najbardziej obiektywną oceny?

W mojej opinii jak najbardziej istnieje pole do działań by uzyskać jak najbardziej obiektywne finalne oceny pracy naukowej. Odpowiedzialność spada na redaktorów naczelnych pism naukowych. Jeśli „kawa na ławę” widać niekompetencję recenzenta należy zrezygnować z jego usług. W redakcjach powinny działać niezależne systemy oceny jakości by eliminować niekompetentnych lub po prostu złośliwych recenzentów. To leży w interesie autorów publikacji ale także samych redakcji aspirujących do miana poważnych, renomowanych pism naukowych. Opisane niewłaściwe działania recenzentów mogą uniemożliwić publikację wartościowych danych naukowych lub odwrotnie, promować publikacje słabe. A przecież w interesie redakcji jest publikowanie prac, które uzyskają wysoki wskaźnik cytacji bo ranking pisma mierzy się właśnie średnią liczbą cytacji, jako wskaźnik Impact Factor (IF).

Recenzent rekomenduje odrzucenie (rejection) artykułu ale pisze, cytuję: The authors presented an interesting original article...large number of patients, and the modern research technique using ultrasonography supports the attractiveness and innovation of the work.

Uwagi w dalszej części recenzji w żaden sposób nie można uznać za dyskwalifikujące, to wewnętrzna sprzeczność. Co najważniejsze, autor recenzji nie odnosi się w ogóle do meritum czyli wyników, skupiając się na kwestiach drugo- lub trzeciorzędnych.

To jak ze szkolnego dowcipu: nauczyciel mówi do ucznia, Jasiu, bardzo dobrze, pała!

 

W mojej książce o Niezależnym Zrzeszeniu Studentów starałem się ująć jak najwięcej wydarzeń ale pamięć ludzka jest zawodna i wiele faktów umknęło mojej uwadze. Jakiś czas temu zadzwonił do mnie uczestnik wydarzeń z lat 80/81 Marek Neuman i zwrócił mi uwagę na brak opisu niektórych wydarzeń. Poniżej prezentuję jego relację. Na zdjęciu widzimy Autora relacji w swetrze w pasy.
Jeśli inny Czytelnik bloga zechce napisać swoją relację z tego okresu z przyjemnością ją opublikuję.

W rozmowie ze znajomym usłyszałem, że w ASP w Katowicach nie można zwracać się do studentów per "studencie" czy "studentko". Zamiast tego wprowadzono określenie "osoba studiująca"! To doprawdy rewolucyjny pomysł diametralnie zmieniający uczelnię! I może byłoby to śmieszne, nawet warte wykorzystania w kabarecie gdyby nie było smutne. To kolejny przykład aberracji intelektulnej i wprowadzanie do codziennego życia pomysłów godnych Bareji. W codziennym życiu coraz więcej miejsca zajmują wyimaginowane, sztuczne problemy a zamiast istotą rzeczy zajmujemy się procedurami i czynnościami pozornymi. Sprawozdawczość, tony papieru służą najróżniejszym, nic nie wnoszący komisjom. I nie widać końca tej rozkosznej twórczości negującej zasady zdrowego rozsądku...Coraz bardziej wątpię czy ten kierunek da się w ogóle odwrócić!

Uczestniczyłem w kilkudziesięciu zagranicznych konferencjach naukowych dotyczących chorób metabolicznych kości, głównie osteoporozy. Większość z nich odbyła się w Europie ale miałem okazję wielokrotnie gościć w USA a także w Australii i Brazylii. Trudno sobie wyobrazić rozwój naukowy bez osobistego uczestniczenia w wykładach lumiarzy nauki, udziału w dyskusjach czy omawianiu danych naukowych prezentownych w czasie sesji plakatowych. Nie wystarczy znać liderów światowej nauki z publikacji, osobista wymiana poglądów i dyskusje są bezcenne. Odczarowuje się "magia" wielkich nazwisk, za którymi zwykle stoją normalni ludzie. Każda konferencja to inspiracja dla własnych pomysłów badawczych, to niezbędne uzupełnienie pracy naukowej. Zawsze ceniłem sobie szczególnie konferencje w Stanach. Tam swoboda dyskusji, brak sztuczności i pozerstwa czasem spotykanego w Europie stwarzały najlepsze warunki do rozwoju. Piszę o tym w kontekście informacji medialnych docierających zza wielkiej wody pokazujących, że dochodzi do zmian w amerykańskim świecie nauki. Autocenzura, brak odwagi w wypowiadaniu niepopularnych opinii, zamykanie się uniwersytetów we własnym gronie - to całkiem nowe zjawiska w znanych mi dotąd amerykańskich realiach. To bardzo niepokojące informacje, trudno oczywiście z daleka oceniać jak daleko zaszła erozja wolności akademickiej niemniej podstawą USA zawsze były znakomite uniwersytety, bez których nie można sobie wyobrazić tego państwa...

Zbliża się czas rocznych rozliczeń podatkowych i gorąco zachęcam do przeznaczenia 1,5% podatku na wsparcie Fundacji "Lekarzom Seniorom". Wśród osób oczekujących pomocy są nasi starsi koledzy, mentorzy, którzy wprowadzali nas w świat medycyny. Pomóżmy im tą drogą!

Ostatnie lata to okres demontażu globalnego świata jaki znamy od dekad. Od upadku dwubiegunowego świata na początku lat 90-tych ubiegłego wieku nastał w Europie złoty czas pokoju i proserity. Rosja została niejako wypchnięta z Europy, kraje dawnego bloku sowieckiego zostały przyjęte do UE i NATO. I do niedawna wydawało się, że era wojen na Starym kontynencie minęła bezpowrotnie. Niestety, odwieczny imperializm rosyjski przypomniał o swoim istnieniu. Najpierw atak na Gruzję w 2008 roku, potem Ukraina została zaatakowana w 2014 roku a 2022 rok to już otwarta, brutalna agresja na naszego wschodniego sąsiada. Obrazy rodem z okresu II wojny światowej, gwałty i ludobójstwo wtargnęły do mediów. Minęły 3 lata wojny, końca nie widać a zadumiewające wydarzenia ostatnich dni pokazują, że oczekiwania powrotu do normalności i trwałego pokoju są mało realne. Dlaczego piszę o tym w blogu dotyczącym świata uniwersyteckigo? Wydaje się, że świadomość powagi sytuacji jest mała. Starego, stabilnego świata już nie ma, a jaki będzie nowy porządek świata nie wiadomo. A po drodze mamy niespokojny świat, dla którego losy mniejszych krajów i narodów jak Polska został zepchnięte na dalszy plan. W grze możnych tego świata nie ma miejsca dla maluczkich... Stąd wszystkie sprawy - poza bezpieczeństwem - de facto muszą zejść na dalszy plan. I musimy mieć tego świadomość, że także nauka jest "ofiarą" sytacji ogólnej. To w mojej ocenie powinno wymusić jak najbardziej racjonalne działania reformatorskie by jak najlepiej wykorzystać ograniczone środki jakimi dysponujemy. 7.03 w naszej Uczelni odbędzie się spotkanie dotyczące reform systemu szkolnictwa wyższego, warto dowiedzieć się jakie są plany na przyszłość.

https://kraum.org.pl/?p=4955

O polskiej nauce a raczej o jej mizernej kondycji pisałem na blogu wielokrotnie. Nie istnieje żadna, spójna wizja rozwoju nauki, wizja, któa powinna być realizowana w interesie społecznym niezależnie od aktualnie wiejących wiatrów politycznych. Tak samo jak polityka zagraniczna nauka wymaga wytyczenia dalekosiężnych celów i ich systematycznej realizacji. Tak jednak nie jest i nie będę w bieżącym tekście dalej rozwijał tej myśli. Chciałbym zwrócić Czytelenikom bloga uwagę na inne kwestie. Słychać coraz głośniej o grożącym nam kryzysie energetycznym. Za parę lat zabraknie nam prądu, elektrownie węglowe będą zamykane, energia z wiatru i słońca nie wypełni tej luki (poza tym jest to źródło niestabilne) a atom to jakaś nierealna fantasmagoria, jeśli nawet realna to w bardzo odległej perspektywie. A przecież o potrzebie transformacji energetycznej wiadomo było od 2 dekad, do Polski trafiły ogromne sumy na ten cel, gdzie są te miliardy?! Idzimy dalej, nie mamy ustawy o ochronie cywilnej, którą zlikwidowała ustawa o obronie Ojczyzny z 2022 roku. Nie mamy schronów, by pozostać w tym obszarze. Polska ma najmniejsze zasoby wody pitnej (mniejsze jak Egipt!) ale nic nie wiadomo o skutcznych działaniach w tej mierze. A nasze powietrze, najbardziej zanieczyszczone w Europie? Niby są podejmowane różne działania ale efekty są mizerne. Spójrzmy na ochronę zdrowia ale nie przez pryzmat przechwałek przedstawicieli aktualnej władzy lub nagan przedstawicieli opozycji. Twarde fakty są bezsporne, jest źle, bardzo źle. I nie idzie nawet o nakłady bo same pieniądze nie uleczą chorego, scentralizowanego systemu. A nie ma w ogóle żadnych koncepcji reform, jedyna myśl, która kiełkuje w głowach klasy politycznej to dosypać kasy...To ślepa ścieżka ale jak widać na nic więcej nie stać szeroko rozumianej klasy politycznej...Przypomnijmy bolesny fakt z niedawnej przeszłości, w czasie pandemii COVID-19 liczba tzw. zgonów nadmiarowych w Polsce plasuje nas na trzecim miejscu od końca w Europie (za nami były tylko Rumunia i Bułgaria). To wynik zapaści systemu opieki zdrowotnej niezdolnej do sprostaniu wyzwaniom pandemii ale także wyraz ogólnego poziomu rozwoju cywilizacyjnego bo pacjenci po prostu zaniechali kontynuacji leczenia co skutkowało tak tragicznymi konsekwencjami. Jak widać z tych kilku przykładów poziom rozwoju Polski odbiega od oczekiwanego w wielu obszarach. Dlaczego tak się sprawy mają? Ktoś powie, w kraju dokonał się ogromny skok cywilizacyjny, dziesiejsza Polska to zupełnie inny kraj niż rzeczywistość z początku lat 90-tych. Tak, to prawda, ale czy nie powinniśmy być znacznie dalej? Czy takie zadowolenie nie jest nieco na wyrost? Moja teza: nie udało się stworzyć po zapaści cywilizacyjnej spowodowanej przez okres panowania najlepszego z systemów prawdziwego społeczeństwa obywatelskiego. Nie ma poczucia odpowiedzialności u osób pełniących różne ważne funkcje publiczne. Dotyczy to zarówno klasy politycznej (zapraszam do tesktu o nowym Ministrze nauki) ale także wielu innych osób; np. samorządowców. Nie lepiej jest w świecie nauki i medycyny... Proszę o komentarze.

Wczoraj ogłoszono kto po Ministrze Wieczorku obejmie stanwisko szefa Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Ministrem zostanie poseł lewicy Marcin Kulasek. Kim jest nowy Minister, jakie ma kompetencje do kierowania polskimi uniwersytetami i szerzej polską nauką? W życiorysie czytamy, że nowy Minister ukończył studia na kierunku technologii żywności i uzyskał stopień doktora. To są całe doświadczenia w zakresie nauki, nie ma żadnej wzmianki o pełnieniu jakichkolwiek funkcji w polskich uczelniach, kierowaniu zespołami badawczymi czy innych osiągnięciach np. patentach czy znaczących publikacjach. I tu odpowiadam na wcześniejsze pytanie: nowy Minister nie ma kompetencji do objęcia sterów ministerialnych. To kolejny przykład chorej kariery politycznej. Nauka to obszar bardzo trudny wymagający posiadania wielu umiejętności, rozległej wiedzy i wszechstronnych doświadczeń, w tym także poznanie realiów dotyczących zasad działania systemu nauki w krajach Zachodu. Co może wnieść nowy Minister? Nic nie może i nic nie wniesie. To jest zresztą szerszy problem, pisałem o tym na blogu wielokrotnie. Nauka od dekad jest traktowana jak "zło" konieczne przez kolejne rządy. Znikome finasowanie i brak rzeczywistych reform zepchnęły polską naukę chyba jeszcze niżej niż za czasów PRL-u. Ale nikogo to nie interesuje, nikogo nie martwi. Sprawy nauki nie są przedmiotem uwagi społecznej, o nauce nie mówi się w czasie trwania kolejnych kampanii wyborczych. Ciszej nad tą trumną...A bez własnej myśli naukowej i oryginalnego dorobku naukowego przekładających się na rozwój gospodarczy Polska na zawsze pozostanie średniakiem na mapie cywilizacyjnej świata. De facto można śmiało stwierdzić, że działania polskiej klasy politycznej w tym zakresie to SZKODNICTWO. Oczywiście należy się także zastanowić nad rolą środowiska naukowego, czy przypadkiem jego bierność nie jest przejawem wygodnictwa i oportunizmu. Sądzę, że gdyby istniało społeczeństwo obywatelskie a polskie istytucje akademickie np. Polska Akademia Mauk czy Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich potrafiłyby spełniać swą ustawową rolę, jako gremia zdolne do kreowania wizji rozwoju to byłaby szansa na stopniową zmianę aktualnego stanu rzeczy. Nie jesteśmy partnerem dla władz państwowych. Myślę, że taka postawa środowiska, nacechowana ostrożnością, biernością i brakiem wiary na możliwość odbicia sie od dna leżały także u podstaw moich porażek w czasie trzech wyborów rektorskich w naszej Uczelni. Niby wiemy, że nie jest dobrze, ale po co próbować dokonywać zmian, a nóż zmuszą nas do pracy i wysiłku? I na koniec anegdotka, jak najbardziej prawdziwa. Dr Józef Wiśniewski, znany gliwicki pulmonolog w latach głębokiej komuny żartował, że może objąć każdy resort poza służbą zdrowia bo na ty się nieco zna! To była ocena rzeczywistości przez pryzmat realiów państwa kierowanego przez organizację przestępczą czyli PZPR. A dziś, gdy chlubimy się mianem demokracji, realia są bardzo podobne a może wręcz identyczne?! Nihil novi sub sole...

Do tekstu "Doniesienia medialne" nadszedł komentarz sygnowany imieniem i nazwiskiem. To bardzo rzadkie wśród komentujących z reguły anonimowo zabierających głos. W mojej ocenie to także przykład interpretacji wpisu na blog, która jest niezgodna z jego treścią. Poruszyłem ten temat bo sam fakt tego rodzaju zarzutów jest bulwersujący i musi budzić niepokój w świecie lekarskim. Wymagania stawione przedstawicielom naszego zawodu są wysokie. Wymagania dotyczą sfery merytorycznej i etycznej. A wszystko wskazuje, że mówimy o zarzutach dotyczących etyki w postępowaniu lekarskim. Po to właśnie stworzono kodeks etyki lekarskiej by zachować najwyższe standardy w działaniu lekarskim. Niemniej zapisy prawa swoje a życie swoje. Nie da się przewidzieć każdej sytuacji, która się zdarzy. Postęp medycyny powoduje, że stajemy czasem w obliczu nowych, nieznanych wyzwań. I być może taka jest właśnie ta sytuacja dotycząca zarzutów wobec Pani Profesor. Dopóki nie ma finalnego rozstrzygnięcia sprawy przed odpowiedni organ państwa osoba postawiona w stan oskarżenia jest NIEWINNA, co ująłem w moim wpise. Konkludując mą odpowiedź, nie można w komentarzach wkładać w moje usta treści, których nie było. Oczekiwany i niezbędny poziom dyskusji akademickiej musi odbiegać od tej, która opanowała nasze życie publiczne...Krytyka nie jest tożsama z hejtem, zwrócenie uwagi na jakiś problem nie jest ferowaniem wyroku...

Dziś odbył się pogrzeb 39-tego Prezydenta USA J. Cartera. W uroczystościach pogrzebowych wzięli udział wszyscy żyjący byli Prezydenci tego kraju a także Prezydent-Elekt D. Trump. Piszę o tym wydarzeniu tak odległym od Polski nie bez kozery. Śmierć tak ważnego człowieka spycha na dalszy plan bieżące spory, różnice poglądów i stanowisk. W takiej chwili należy stanąć na wysokości zadania, należy oddać hołd zmarłemu, wybitnemu rodakowi. Piszę o tym gdyż pamiętam gdy w marcu 2008 roku zmarł nasz były Rektor Profesor Zbigniew Religa na Jego pogrzeb ówczesna Rektor Prof. E. Małecka-Tendera wydelegowała Prorektora Prof. J. Duławę. To był dyshonor wobec zmarłego, wybitnej postaci naszej Uczelni a także polskiej medycyny w ogóle. W moim nagłębszym przekonaniu w uroczystościach pogrzebowych powinna wziąć udział delegacja, w skład której powinni wejść Pani Rektor oraz wszyscy byli Rektorzy a było ich czterech: Prof. Prof. Z. Herman, F. Kokot, W. Pierzchała i T. Wilczok. Ale jak widać klasy nie kupisz, a jak nie wiesz jak się zachować to zachowaj się przyzwoicie...

Dziś media donoszą o zarzutach postawionych Profesor Kyrcz-Krzemień w związku z jej działalnością w zakresie hematologii. Nie zajmuję oczywiście stanowiska w tej sprawie bo nie mam tu żadnej wiedzy, niemniej sam fakt sformułowania tak poważnych zarzutów dotyczących etyki lekarskiej i przypuszczalnie dotyczących także innych naruszeń prawa są czymś niezwykłym i niezmiernie rzadkim. To memento dla każdego z nas, lekarzy, musimy na każdym etapie działań lekarskich pamiętać o przestrzeganiu zasad etyki lekarskiej i ogólnych zasad współżycia społecznego a także reguł prawa.